ZAWL TLING LE NGAM BAWM
“Zawl Tling hi nu a si i Ngam Bawm hi pa a si”
Hlan lio ah khua pakhat ah miphun tampi an rak um. Bawi phun a simi hna nih fanu pakhat an rak hrin i a min ah Zawl Tling tiah an rak sak. Michia phun a simi nupa hna nih fapa pakhat an hrin ve i a min ah Ngam Bawm tiah an sak ve. Zawl Tling cu bawi fanu a si hlei ah a mui zong aa dawh ngaingai. Ngam Bawm zong cu mipumrua òha, midawh, michuak thiam a si, aa lek ngaingai ve.
Cu hna pahnih cu an hung zat i ngaknu tlangval an hung si tikah an i duh ngaingai. Asinain hlan lio ah cun bawi fa le michia fa cu thit khawh a si lo caah Zawl Tling cu Ngam Bawm he i tong kho hna hlah seh, tiah rumro in an khen.
Cu tikah Zawl Tling cu a lung a rawk tuk i Ngam Bawm zuun in a zaw. Ngam Bawm he i tonnak caan a um lo caah zuun a zawtnak cun hring tlum in a tlum thluahmah ko. Zawl Tling nu le pa um lo karah hin Ngam Bawm cu Zawl Tling te inn ah a va kal i an inn chaklei vampang awng in a kutdongte hi a hei hrolh i, Zawl Tling nih cun a rak dawp tawn. Mah ti i Ngam Bawm kutdong a dawp khawh zan ah cun a hna a ngam deuh tawn i a dam deuh tawn.
Cu bantuk in Zawl Tling nih Ngam Bawm kutdong vampang awng in a dawppiak tawn ti kha a nu le a pa nih an theih tikah an thin a hung ngaingai i an khen chinchin. Ngam Bawm cu an inn ah a hun in an hunter duh hrimhrim lo. Zawl Tlingcu Ngam Bawm kut dawp lo in saupi a um i a zuun zawtnak cu a zual chin lengmang i a thi.
Zawl Tling ruak cu an suan i, “Ngam Bawm nih a ruak a rak humh ahcun kan thah lai, hum hlah seh,” tiah an ti, Ngam Bawm cu Zawl Tling ruak humh cu a duh ngaingai ve ko nain kan thah lai an ti caah cun a hum ngam lo. An inn khan Zawl Tling ngaih in a rak tap lengmang. Zawl Tling thlaan cu an cawh i a dih tikah a ruak cu kan vui lai an vun ti i a ruak zualnak puan an vun remh ah khin a ruak cu a thang ciammam i a ruak zualnak puan nih cun a za ti lo. Ruakhum vialte cu an khuaruah a har dih i, “Ngam Bawm vung au ta u law a ruak hi rak tawng ta seh,” tiah an vansan hnu ah an va auh. Ngam Bawm cu a ra i Zawl Tling ruak pawngah a thu i hitihin tah hla a lawh.
“Ka thai Zawzawl aw,
Ka thai Zawzawl aw,
Nang limsianu ah cang aw la,
Kei limsiapa ah cang aw ning
Kawm kawm khat ah
Kan khumh ti tawn hna seh law,”
tiah a tap i Zawl Tling ruak cu a vun hnamh i a kut in a cul thluahmah. Mah bantuk òah hla a lawh i a kut in a vun cul cangka te cun Zawl Tling ruak cu a vung zawr dih i a ruak zualnak puan cun an zual khawh. Ruak hmumi vialte cu an khuaruah a har dih. Mah cangkate cun Ngam Bawm cu Zawl Tling nu le pa nih cun kal zokzok seh,” tiah an dawi. Ngam Bawm cu a tah pah in an inn ah a kal.
Zawl Tling ruak cu kan vui cang lai tiah innchung cun an chuahpi i a ruak cu a thang hoi i innka ah aa tlum ti hoi lo. Zei ti tuah awk an hngal ti lo i, “Ngam Bawm cu vun au than ko u,” tiah an ti i an vun auh than.
Ngam Bawm cu a ngaihchiat bute in a hung kal than i Zawl Tling ruak pawngte ah cun a vun thu i, tah hla cu hitihin a lawh than i a tap.
“Ka thai Zawzawl aw,
Ka thai Zawzawl aw,
Vokrialnu ah cang aw la,
Vaklapa ah cang aw ning,
Kawm kawm khat ah
Kan khumh ti tawn hna sehlaw,”
tiah a tap i a ruak cu a vun zun i a muai thluahmah. Mah cangka cun a ruak cu a zawr i innka cun an chuahpi khawh. Ngam Bawm cu Zawl Tling nu le pa nih cun an dawi hoi i an inn ah a tah bu in a kal.
Zawl Tling ruak cu thlaan ah an kalpi. Kan vui lai an ti ah khin a ruak cu a òhang òhan hoi i a thlaanka ah aa tlum ti hoi lo. A ti awk an hngal ti lo i, “Ngam Bawm cu an va auh than. Ngam Bawm cu thlaan ah cun a ngaihchiat bu cun a ra i Zawl Tling ruak cu hitihin tah hla a lawh.
“Ka thai Zawzawl aw,
Ka thai Zawzawl aw,
Arpinu ah cang aw la,
Arhlipa ah cang aw ning,
Chiar chiar khat ah
Kan khumh Ti tawn hna seh law,”
tiah a tap i a ruak cu a vun zun thluahmah. Mah cangka te cun a ruak cu a zawr thliahmah i thlaan chungah cun an vui khawh. Ngam Bawm cu ngaihchiat le lungkuai bute in an inn lei ah cun a kal than.
Ngam Bawm nih cun Zawl Tling thlaan kamah cun pangpar dawhdawh a phun kip a cin. Pangpar hna cu an hung par i thlan cu aa dawh ngaingai. Mithi khua in Zawl Tling nih cun sazawte kha, “Vung kal law ka thlan i Ngam Bawm cinmi pangpar dawhdawh khi va tawt tuah,” tiah a fial. Sazawte nih cun zan fate pangpar cu a va òawh i Zawl Tling cu a pek tawn.
Ngam Bawm nih zan fate pangpar aa tawh tawn kha a hngalh tikah, “Aho nih dah ka pangpar cinmi hi a tawh tawn hnga ti hngalh a duh caah zan ah a bawh. Khuamuika thinghmui misapalh tikah khin sazawte cu a ra i pangpar cu a tawh. Ngam Bawm nih cun a zuan hnawh i, “Kan thah lai. Aho nawl in dah ka pangpar cinmi na tawh,” tiah a ti i kawngthun aa zuh i sawh a zalh. Sazawte nih cun,”Ka that hlah, na thainu Zawl Tling nih, ‘Va ka tawhpiak’ a ka ti caah pei ka tawh ko cu,” tiah a ti. Sazawte bia kha a theih tikah Ngam Bawm cu aa lawm ngaingai i,”A si ahcun ka thai Zawzawl sinah cun na kalpi kho hnga maw?” tiah a ti. Sazawte nih, “Kan kalpi khawh ko lai. Asinain lungpang thingpang lakah ka zuang ka kai lai i na tih tuk lai caah na kal ngam lai lo,” tiah a ti. Ngam Bawm nih cun, “Ka tih hrimhrim lai lo, na zuannak paoh ah ka zuang ve lai i, na kainak paohah ka kai ve ko lai, “ tiah a ti i sazawte mei cu fekte in aa tlaih i a zulh.
An kal lengmang i Zawl Tling sinah cun an va phan. Zawl Tling le Ngam Bawm cu an i hmuh cangkate an i kup, an I rek i an i hnam i an tap. Mithi khua ah cun Ngam Bawm le Zawl Tling cu hnangamte in an um.
Ni khat cu Zawl Tling nih, “Kan lo vom nih a ei kan dawi lai,” tiah a ti hna. Ramlak an phak in khan an haw. Ngam Bawm hmai ah cun lungsil nupa pahnih an ra i, “Ngam Bawm vom nih aan seh lai kha,” tiah fak pi in an au. A pawngkam a zoh lengmang i zeihmanh a hmu ko. Lungsil nupa aa zulmi lawng a hmuh hna i chaikuk in a sawh hna i an thi. Mithi cu Ngam Bawm nih vom a kan kahpiak tiah an i lawm ngaingai. Vahla an thlawrh. Ngam Bawm cu a nih a chuak i, “Nan hrut maw zei hen dah?” tiah a ti hna.
A hnu ah nga kan chuk lai tiah tiva ah an kal than. tiva an phak cun hru cu an den. Ruahnah an hung vuan i nga tampi, an ti i an tlaih hna. Ngam Bawm cu ruahnah kha an phawt ve i nga a si tung lo, tiah aa phorh duh lo i a hlonh dih. A paiper tlang ah hnah khat te aa tenhmite he inn ah a tlung. Ngam Bawm cu inn a phak tikah a paiper cu Zawl Tling nih a rak cawi i ruahnah cu nga tiah a lak. Ngam Bawm nih cun, “Nga a si tung lo, rua hnah pei a si ko cu,” tiah a ti. Zawl Tling cu a khuaruah a har ngaingai. Cucaah Zawl Tling nih, “Ngam Bawm, minung sinah va kir than law arnak vaa hmanh. Arsa cu va chuang law makphek le khachuan va paih. Kaanphir cungah tahtlem va khang law a tangah saphaw vaa phah law, cu cungah cun va it,” tiah a ti.
Ngam Bawm cu minung sinah cun a kir than i Zawl Tling i bia a chimh bantuk te cun a tuah. Saphaw aa phahmi cungah cun a it. A ih cangkate in arpi pakhat kaanphir cungah cun a hung zuang i tahtlem cu a vun lamh. Tahtlem cu a vung tla I Ngam Bawm cu a thinhmaka ah cun tleng phut in a sawh i a thi colh ve.
Ngam Bawm thlarau cu mithi khua ah cun a vung kal. Zawl Tling nih mithi khua cun a rak don i lunglawmte in an I tong. Mithi khua an vung phak tikah cun lungsil lu kha vom lu in a hmuh ve cang i, “Mah vompi hi aho kahmi dah a si?” tiah a hal. Zawl Tling nih cun, “Nangmah kahmi a si,” tiah a ti. Ruahnah zong cu nga in a hmuh ve cang.
Zawl Tling le Ngam Bawm cu mithi khua ah cun an I nuam ngai nain sau um duh lo in tekbu ruangah an i cang. Cu tekbu ruang cu an i ngerh i mi nih an hmuh tikah hin, “Mahhi tekbu ruang taktak a si lo,” tiah an ti i nam in an pheh i mei ah an paih. Mei nih cun a kangh i meidap ah a cang. Cuka hmun cu tilipi ah a cang. Zawl Tling le Ngam Bawm cu nga ah an i cang I tili chungah cun an i zulkhal lengmang. Cu nga hna cu mi nih an tlaih hna i mei ah an rawh hna. An mit cu a puak ciammam i van ah an kai. Van cu an phan i fitlaw le deirel ah an i cang. Zawl Tling le Ngam Bawm cu atu tiang van ah khin an um ko. An i duhnak hmual langhternakah hla phuahtupa nih thutpum hla in hitihin a phuah.
Thutpum
“Tluang dang le tluang dang in
Aan biak ton har riangmang
Kan mit i tong seh ti kun ci kaw
Van lai arfi tial cuan law.
****************
“Zawl Tling hi nu a si i Ngam Bawm hi pa a si”
Hlan lio ah khua pakhat ah miphun tampi an rak um. Bawi phun a simi hna nih fanu pakhat an rak hrin i a min ah Zawl Tling tiah an rak sak. Michia phun a simi nupa hna nih fapa pakhat an hrin ve i a min ah Ngam Bawm tiah an sak ve. Zawl Tling cu bawi fanu a si hlei ah a mui zong aa dawh ngaingai. Ngam Bawm zong cu mipumrua òha, midawh, michuak thiam a si, aa lek ngaingai ve.
Cu hna pahnih cu an hung zat i ngaknu tlangval an hung si tikah an i duh ngaingai. Asinain hlan lio ah cun bawi fa le michia fa cu thit khawh a si lo caah Zawl Tling cu Ngam Bawm he i tong kho hna hlah seh, tiah rumro in an khen.
Cu tikah Zawl Tling cu a lung a rawk tuk i Ngam Bawm zuun in a zaw. Ngam Bawm he i tonnak caan a um lo caah zuun a zawtnak cun hring tlum in a tlum thluahmah ko. Zawl Tling nu le pa um lo karah hin Ngam Bawm cu Zawl Tling te inn ah a va kal i an inn chaklei vampang awng in a kutdongte hi a hei hrolh i, Zawl Tling nih cun a rak dawp tawn. Mah ti i Ngam Bawm kutdong a dawp khawh zan ah cun a hna a ngam deuh tawn i a dam deuh tawn.
Cu bantuk in Zawl Tling nih Ngam Bawm kutdong vampang awng in a dawppiak tawn ti kha a nu le a pa nih an theih tikah an thin a hung ngaingai i an khen chinchin. Ngam Bawm cu an inn ah a hun in an hunter duh hrimhrim lo. Zawl Tlingcu Ngam Bawm kut dawp lo in saupi a um i a zuun zawtnak cu a zual chin lengmang i a thi.
Zawl Tling ruak cu an suan i, “Ngam Bawm nih a ruak a rak humh ahcun kan thah lai, hum hlah seh,” tiah an ti, Ngam Bawm cu Zawl Tling ruak humh cu a duh ngaingai ve ko nain kan thah lai an ti caah cun a hum ngam lo. An inn khan Zawl Tling ngaih in a rak tap lengmang. Zawl Tling thlaan cu an cawh i a dih tikah a ruak cu kan vui lai an vun ti i a ruak zualnak puan an vun remh ah khin a ruak cu a thang ciammam i a ruak zualnak puan nih cun a za ti lo. Ruakhum vialte cu an khuaruah a har dih i, “Ngam Bawm vung au ta u law a ruak hi rak tawng ta seh,” tiah an vansan hnu ah an va auh. Ngam Bawm cu a ra i Zawl Tling ruak pawngah a thu i hitihin tah hla a lawh.
“Ka thai Zawzawl aw,
Ka thai Zawzawl aw,
Nang limsianu ah cang aw la,
Kei limsiapa ah cang aw ning
Kawm kawm khat ah
Kan khumh ti tawn hna seh law,”
tiah a tap i Zawl Tling ruak cu a vun hnamh i a kut in a cul thluahmah. Mah bantuk òah hla a lawh i a kut in a vun cul cangka te cun Zawl Tling ruak cu a vung zawr dih i a ruak zualnak puan cun an zual khawh. Ruak hmumi vialte cu an khuaruah a har dih. Mah cangkate cun Ngam Bawm cu Zawl Tling nu le pa nih cun kal zokzok seh,” tiah an dawi. Ngam Bawm cu a tah pah in an inn ah a kal.
Zawl Tling ruak cu kan vui cang lai tiah innchung cun an chuahpi i a ruak cu a thang hoi i innka ah aa tlum ti hoi lo. Zei ti tuah awk an hngal ti lo i, “Ngam Bawm cu vun au than ko u,” tiah an ti i an vun auh than.
Ngam Bawm cu a ngaihchiat bute in a hung kal than i Zawl Tling ruak pawngte ah cun a vun thu i, tah hla cu hitihin a lawh than i a tap.
“Ka thai Zawzawl aw,
Ka thai Zawzawl aw,
Vokrialnu ah cang aw la,
Vaklapa ah cang aw ning,
Kawm kawm khat ah
Kan khumh ti tawn hna sehlaw,”
tiah a tap i a ruak cu a vun zun i a muai thluahmah. Mah cangka cun a ruak cu a zawr i innka cun an chuahpi khawh. Ngam Bawm cu Zawl Tling nu le pa nih cun an dawi hoi i an inn ah a tah bu in a kal.
Zawl Tling ruak cu thlaan ah an kalpi. Kan vui lai an ti ah khin a ruak cu a òhang òhan hoi i a thlaanka ah aa tlum ti hoi lo. A ti awk an hngal ti lo i, “Ngam Bawm cu an va auh than. Ngam Bawm cu thlaan ah cun a ngaihchiat bu cun a ra i Zawl Tling ruak cu hitihin tah hla a lawh.
“Ka thai Zawzawl aw,
Ka thai Zawzawl aw,
Arpinu ah cang aw la,
Arhlipa ah cang aw ning,
Chiar chiar khat ah
Kan khumh Ti tawn hna seh law,”
tiah a tap i a ruak cu a vun zun thluahmah. Mah cangka te cun a ruak cu a zawr thliahmah i thlaan chungah cun an vui khawh. Ngam Bawm cu ngaihchiat le lungkuai bute in an inn lei ah cun a kal than.
Ngam Bawm nih cun Zawl Tling thlaan kamah cun pangpar dawhdawh a phun kip a cin. Pangpar hna cu an hung par i thlan cu aa dawh ngaingai. Mithi khua in Zawl Tling nih cun sazawte kha, “Vung kal law ka thlan i Ngam Bawm cinmi pangpar dawhdawh khi va tawt tuah,” tiah a fial. Sazawte nih cun zan fate pangpar cu a va òawh i Zawl Tling cu a pek tawn.
Ngam Bawm nih zan fate pangpar aa tawh tawn kha a hngalh tikah, “Aho nih dah ka pangpar cinmi hi a tawh tawn hnga ti hngalh a duh caah zan ah a bawh. Khuamuika thinghmui misapalh tikah khin sazawte cu a ra i pangpar cu a tawh. Ngam Bawm nih cun a zuan hnawh i, “Kan thah lai. Aho nawl in dah ka pangpar cinmi na tawh,” tiah a ti i kawngthun aa zuh i sawh a zalh. Sazawte nih cun,”Ka that hlah, na thainu Zawl Tling nih, ‘Va ka tawhpiak’ a ka ti caah pei ka tawh ko cu,” tiah a ti. Sazawte bia kha a theih tikah Ngam Bawm cu aa lawm ngaingai i,”A si ahcun ka thai Zawzawl sinah cun na kalpi kho hnga maw?” tiah a ti. Sazawte nih, “Kan kalpi khawh ko lai. Asinain lungpang thingpang lakah ka zuang ka kai lai i na tih tuk lai caah na kal ngam lai lo,” tiah a ti. Ngam Bawm nih cun, “Ka tih hrimhrim lai lo, na zuannak paoh ah ka zuang ve lai i, na kainak paohah ka kai ve ko lai, “ tiah a ti i sazawte mei cu fekte in aa tlaih i a zulh.
An kal lengmang i Zawl Tling sinah cun an va phan. Zawl Tling le Ngam Bawm cu an i hmuh cangkate an i kup, an I rek i an i hnam i an tap. Mithi khua ah cun Ngam Bawm le Zawl Tling cu hnangamte in an um.
Ni khat cu Zawl Tling nih, “Kan lo vom nih a ei kan dawi lai,” tiah a ti hna. Ramlak an phak in khan an haw. Ngam Bawm hmai ah cun lungsil nupa pahnih an ra i, “Ngam Bawm vom nih aan seh lai kha,” tiah fak pi in an au. A pawngkam a zoh lengmang i zeihmanh a hmu ko. Lungsil nupa aa zulmi lawng a hmuh hna i chaikuk in a sawh hna i an thi. Mithi cu Ngam Bawm nih vom a kan kahpiak tiah an i lawm ngaingai. Vahla an thlawrh. Ngam Bawm cu a nih a chuak i, “Nan hrut maw zei hen dah?” tiah a ti hna.
A hnu ah nga kan chuk lai tiah tiva ah an kal than. tiva an phak cun hru cu an den. Ruahnah an hung vuan i nga tampi, an ti i an tlaih hna. Ngam Bawm cu ruahnah kha an phawt ve i nga a si tung lo, tiah aa phorh duh lo i a hlonh dih. A paiper tlang ah hnah khat te aa tenhmite he inn ah a tlung. Ngam Bawm cu inn a phak tikah a paiper cu Zawl Tling nih a rak cawi i ruahnah cu nga tiah a lak. Ngam Bawm nih cun, “Nga a si tung lo, rua hnah pei a si ko cu,” tiah a ti. Zawl Tling cu a khuaruah a har ngaingai. Cucaah Zawl Tling nih, “Ngam Bawm, minung sinah va kir than law arnak vaa hmanh. Arsa cu va chuang law makphek le khachuan va paih. Kaanphir cungah tahtlem va khang law a tangah saphaw vaa phah law, cu cungah cun va it,” tiah a ti.
Ngam Bawm cu minung sinah cun a kir than i Zawl Tling i bia a chimh bantuk te cun a tuah. Saphaw aa phahmi cungah cun a it. A ih cangkate in arpi pakhat kaanphir cungah cun a hung zuang i tahtlem cu a vun lamh. Tahtlem cu a vung tla I Ngam Bawm cu a thinhmaka ah cun tleng phut in a sawh i a thi colh ve.
Ngam Bawm thlarau cu mithi khua ah cun a vung kal. Zawl Tling nih mithi khua cun a rak don i lunglawmte in an I tong. Mithi khua an vung phak tikah cun lungsil lu kha vom lu in a hmuh ve cang i, “Mah vompi hi aho kahmi dah a si?” tiah a hal. Zawl Tling nih cun, “Nangmah kahmi a si,” tiah a ti. Ruahnah zong cu nga in a hmuh ve cang.
Zawl Tling le Ngam Bawm cu mithi khua ah cun an I nuam ngai nain sau um duh lo in tekbu ruangah an i cang. Cu tekbu ruang cu an i ngerh i mi nih an hmuh tikah hin, “Mahhi tekbu ruang taktak a si lo,” tiah an ti i nam in an pheh i mei ah an paih. Mei nih cun a kangh i meidap ah a cang. Cuka hmun cu tilipi ah a cang. Zawl Tling le Ngam Bawm cu nga ah an i cang I tili chungah cun an i zulkhal lengmang. Cu nga hna cu mi nih an tlaih hna i mei ah an rawh hna. An mit cu a puak ciammam i van ah an kai. Van cu an phan i fitlaw le deirel ah an i cang. Zawl Tling le Ngam Bawm cu atu tiang van ah khin an um ko. An i duhnak hmual langhternakah hla phuahtupa nih thutpum hla in hitihin a phuah.
Thutpum
“Tluang dang le tluang dang in
Aan biak ton har riangmang
Kan mit i tong seh ti kun ci kaw
Van lai arfi tial cuan law.
****************
No comments:
Post a Comment