Khristmas Thawngțha.

Bible Matthew 2: 1 – 12

“Inn chungah khan an vung lut i ngakchia kha a nu Mary sinah cun an vung hmuh. An khuk an i bil i an biak. Cun an zal chungah khan lawksawng an I chuah i an pek, cu an laksawng cu sui, frankinsen zihmui le Mura zihmui hna an si. Pathian nih an mangah Herod sin i kir ti lo ding khan a chimh hna i cu caah Lam dang in an ram ah khan an kir hna.”

Biahmaithi:

Zisuh chuahnak kong hi BC 700 hrawng in profet a simi hna Isaiah, Hosia, Jerimaih, Ezkiel hna nih biatak te in an rak au pi hna. Hi profet hna bia nih hin Izarel pawl hi ruahchannak tampi a pek hna. Hi lio can ah hin Izarel pawl cu Syria ram ah sal in tlaih an si. Judah pawl hi BC 579 hrawng tanglei ahhin Babylon sal ah an lut ve hna. Cun Zisuh chuah lio hrawng ah hin Izarel cu Babylon – Persia – Greece – in Rom cozah kut tangah a chanchan in an lut. An i ruahchan bantuk in Izarel cu si hin lo in Ramdang or Jentialmi hna cungah sal an tang caah an lung dongh lio can pi a si. Cu caah Zisuh chuah lai hi an i ruahchannak nganbik caan zong a si fawn. Zisuh cu David hrinsor Siangpahrang chungin a hrin lai ti cu an i ruahchan bik Isaiah 9: 6 – 7 ”Kan caah ngakchia fapa pakhat a chuak, a pennak cu zungzal a hmun lai i David siangpahrang tefa bantuk in ram cu a uk lai. Timi hi Izarel pawl cu hngak hlap an si i a hnung hrin taktak tikah cun an hmuh thiam ti lo. Cucaah Izarel hruaitu le Herod fim a timi pawl le Mihrut tiah hmuhmi Nichuahlei magi pathum hna kong hI i ruahti ta ding ka duh. Hi lak ah Nichuah lei in a rami Bible nih mifim Pathum hna a timi an Laksawng kong hi a si.

Achung bia

Paul nih cun, “ Vuleimi nih Mifim aa timi hna ningzah ter dingah kan mah mihrut hi Pathian nih a kan thim, “ tiah a ti. Penticos ni ahkhan Zisu hrinlai a ngaihtukmi pawl nih cun, “hi ti hin A zultu hna sin ah an chim, “ Zo hmanh uh, zu an ri dih cang hi,” tiah an ti ve. Cu pawl cu Farasimi le Sadusimi hna hruaitu mifim tiah a ruatmi hna kha an si lo maw? Herod hi Arab miphun hrinsor a si i Rome cozah nih Juda ram siangpahrang ah an chiah hna. Cu caah Judah phun chungin Siangpahrang chuahlai cu a tih tuk. Vulei lei ahcun Ram pakhat ukding mifim tiah thim a si nain, Pathian timhning ahcun hruh taktak a co ve.

Nikhat cu Nichuahlei Mifim pathum hna nih Van ah thil sining zoh in Pathian timhnak kha an hmuh. Pathian fa a simi hna cu, sermi thil zoh ahhin Pathian khamhnak le timhmi hi hmuh thiam ngai a si. Herod siangpahrang inn chungah an hung kawl tikah Herod Siangpahrangpa cu a lau tuk i, “Judah siangpahrang a chuah lai dingmi cu kawl uhlaw, nan hmuh a si le ka chim ve uh, kei zong ka biak venak hnga!,” tiah a vel in a ti hna. Mifim pawl nih Zisu kha Bethlehem cawinn ah an va hmuh tikah an biak i, Sui, Frankincen zihmui le Mura kha laksawng an pek hnu ah Vanmi hna bia thli chimh bang in Herod hrial in an ram ah an kir. An philosophy pakhat hmanh thlau lo in an rian an lim.

Herod cu a thin a hung i Ngakchia hna nunnak diamond sunglawi zia hmuh lo in Kum 2 tang ngakchia a thah dih. Zeitluk a hrut ti ah cun, Ngakchia a thang i siangpahrang si tiang nun ding ai ruah chan nain zisu chuak kum thawk in AD kum 4 ah a thi ve cang. Vulei lei fimnak cu Pathian fa hna hmaiah hruhtaktak a rak si.

Sui hi siangpahrang hna thutdan pennak an lak tikah laksawng sunglawibik ah i pek tonmi a si. Solomon fimnak kha Nitlaklei Bawinu nih a rak zoh ve tikah Sui kha laksawng in a rak pek ve. Mei in thil vialte hneksak tikah thil dang vialte cu an sining a lo dih. Asi nain sui cu mei in hneksak tik ah a deunak in a takah a chuah lengmang. Cu caah vawleicung Siangpahrang no hna nih thutden an lak tikah an siangpahrang pennak zungzal hmunmi a sinak langternak ah an i pek ton. Asinain an pennak cu zungzal a hmun hlei lo.

Judah pawl an hngakhlap ngaimi zungzal Zisuh pennak cu an sin a phan nain an rak theih ti lo. Cu caah Biakinn saknak ah a herhlo tiah an hlawtmi a kil lung te cu kan mah krifabu hna caah mansung bik a hung si. Nichuah lei Mifim pawl nih Pathian fa taktak cu an hmuh fiang i Zungzal siangpahrang a pennak a hmunnak ding hmelhchunhnak ah an pekmi sui cu a dikmi Zisu lei le van karlak cungah bawi lakah bawibik a sinak kha an hung langhter ngaingai. Herod nih cun kha mifim hna kha mihrut a ti nain pennak ram cotu pa hna caah cun khiahkhawh lo cawkkhawh lo mansung bik ah a chuah.

Frankincen zihmui hi Izarel pawl sual ngaithiamnak ah voikhat kumkhat a thiangbik hmunah Tlangbawi ngan nih a lut tikah pekchanh tonmi khangh thawi rimhmui a si. Vulei lei in Pehchanh raithawinak cu kum fatin in tuahter lengmang a si i, sual ngaithiamnak si lo in sualnak chinchiahnak “register” book bau raithawinak tu a rak ai. Asi nain Hi zihmui nih a langtermi cu Zisu zungzal Tlangbawi ngan, Pathian a tlangthiang ah a mah lila thisen put in voikhat sual thawinak thawngin zalak zungzal ngaithiam kan sinak kha a langhter.

Mura zihmui hi Mithi hna caah pek tonmi a si, Mary nih Zisu ke ah a raktoihmi mura kha Zisu thihnak chimchung a si i Zisu nih, “a sunglawiter” hi vawlei in thlir le tar ka si hnuah vuleimi vialte cu kan sin ah ka hnuh dih lai,” taih a ti. BC 3000 – 2000 kum kar lak ah Egyptmi nih Pyramid ah mithi hna an chunh i ni hin ni tiang an thu kho ti lo. Cu caah Naite ahkhan USA sibawi pawl nih an va kal i Pyramid ah mithi an chiahmi hna kha operation an va tuah khawh, zei caah tiah, an thi kalnak tissue le an cell tiang kha a tu tiang thate in a um rih. Hi si hi zimen ram ah lakbikmi a rak si tiah, mifim hna nih an chim.

Hihi nih a langtermi cu Zisuh Kalvaritlang ah an thah hnu in mithi khua nih a nunak a tlaih khawh tilonak le Zisuh cu zungzal nunnak a sizia kha a langhter ngaingai. Cu caah U le nau hna Zisuh nih hi thil pathum hi a tuah dih cang caah nang le kei nih thihnak leiba kan ngei ti lo. Hlaphuah tupa nih,”Lomhnak thlam kan lung chungah a um, Zisuh ceunak caah,” tiah ati. Lawmhnak thlam cu na ngei taktak cang maw?

Biatlang komhnak

U le nau hna nang le kei nih vancung pennak kan phan khawhnak hnga! Zei rian hmanh kan ngei ti lo. Zisu tuahnak cungah a tling dih cikcek cang, kan nih cu zumhnak in co hlan i Tuufa tthangtthat lawnglawng kha kan rian a si. Zei caah tiah Zisu chuahnak in thihnak tiang nih sual leiba kan ngeimi vialte kha a cham dih cang. Cu caah Nihin nang le kei nih tuanvo kan ngeimi le laksawng nau te chuahding kan ngeimi cu, Zisu tlangcung cawnpiaknak, Mi harsa, Mi sifah, Nu hmei, pahmei, Ngaktah buangro hna hnangamter le kan thil hrawmter ding lawnglawng hi lei kan bat. Vuleicungah remhnak le daihnak tuah le kan ram ah dingfelnak hmunter hna hi Krismas Naute Laksawng nih bual paih a kan zuammi cu a si. Vawleimi hmai ah Hruh cu, Fim tak in a ruatmi Herod le Judah Tlangbawi hnanak in a ttha sau mau deuh. Mi tihal pa sinah ti hraikhat na pekmi cu vancungah rosung nai khon kha a si.

Hi thawngttha a relmi nan dih lak cungah Pathian thluachuah um hram seh. AMEN.