Hakha: Tlangcung Khualipi
"""""""""""""""""""""""""""""" """
Kan Lairam ah tlangcung khualipi pakhat Hakha khua cu zeitik khan dah Lairam khualipi ah a can hnga? Zei bia chahnak in dah an rak ţhial hnga ti kha a ho paoh nih theih le hngalh kan rak duh cio lai. Hi kong he pehtlai in Tawhlanyi khawngsil a kai cu, 1962 march 2 ah si ti cu zapi nih hngalh cio mi a si ko. Kan vuanci ( Chin Affairs Council ) zungpi cu Rangoon khua i a um caah, a hrawh ţhan i kan Lairam he a naihnak bik Kalay Myo ah 10.3.1962 ni ah chikhat ca in ţhoal cu a rak si.Chin Usi a phueh nih 24.2.1964 ni ah an tuahmi biathar ( fact ) hna he, a tlingmi khua a si caah Hakha cu khualipi ah si ding in hnatlak a rak si.
Hakha khua cu kan Lairam caah khua laifang a si ( a cheih a chia ) khua hmunhma a kau Ti fawi tein hmuh khawh a si. Cinthlak, zuatkhalhnak hmunhma a ţha kan Lairam khua dang hna le Gangaw peng hna he mawţawka lam aa peh inn saknak dingah tlakrawh le thing a fawi vanlawng ţumnak ding ah hmunhma a um tiah an rak ti. Kalay Myo cu, kan Lairam le khua a si lo caah Ţawhlanyi a cozah cu Chin Yeiya Usi a phueh chungtel hna he bia an ceih, an chiah i, zung kha, kan Lairam ah um ding hmuitinh in, 21.4.1966 niah Kalay Mayo in Hakha ahcun ţhial a rak si. Cu he pehtlai in Ţawhlanyi khawngsil nih 8.2.1966 ni i tuanhmi a voi 111 nk meţing ah kan Hakha khua ah, Kan Lairam i khualipi si ding in bia khiahnak an rak ngei diam cang. Kha lio i bia khiahnak ca kha, Chin Usi a phueh nih 10.3.1966 ni thirhri ( wireless) in Ţawhlanyi Khwwngsil a cozah sinah an rak hal hna. Kha chungah khan acozah bia khiahnak pawl aa tel ( secret) ca a si ruangah, copy zong kan in pe kho hna lai lo' tiah an rak leh hna. 21.2.1966 ni i chuahmi ca chung ahcun, 'Hakha khau i inn saknak kong cu, Ţawhlanyi Khawngsil a cozah ni 8.2.1966 ni i tuahmi a voi 111 nk meţing ah hna tlaknak an pek cang' tiah a ti. Cu bia khiahnak in Hakha khua ahcun 1964 in 1976 tiang phaisa K 24,950,480 rak hman a si.
1969 kum Mandalay i tuahmi Union Day zongah, Ţawhlanyi Khawngsil a cozah nih, Hakha khua ah Kan Lairam khualipi ser ding cu fiangte in an rak thanh ţhan. Sihmanhsehlaw caan karlak ah Kan Lairam khualipi cu, hmun dang i ţhial dingah rak chim le i zuam pah lengmang a si nain, ceihkhancia a si cangmi kan khualipi cu a hmun ko rih. Pathoan cu thangţhat awk a si. Kan Laimi a si paoh nih, kan kan dawtmi kan Lairam khalipi Hakha khua cu zungzal in a hmun khawhnak hnga dingah kan i zuam awk zong a si fawn.
Kan Hakha khualipi hi, ramdang bantuk in aa dawh, a ngan le lennak hminnuam a si khawhnak ding le ser cio ding ah ţuanvo kan ngei cio. Kan fimnak, kan thazaang le kan ngeihchiah, kan thinlung dihlak pek in ser in siam cio hna usih.
""""""""""""""""""""""""""""""
Kan Lairam ah tlangcung khualipi pakhat Hakha khua cu zeitik khan dah Lairam khualipi ah a can hnga? Zei bia chahnak in dah an rak ţhial hnga ti kha a ho paoh nih theih le hngalh kan rak duh cio lai. Hi kong he pehtlai in Tawhlanyi khawngsil a kai cu, 1962 march 2 ah si ti cu zapi nih hngalh cio mi a si ko. Kan vuanci ( Chin Affairs Council ) zungpi cu Rangoon khua i a um caah, a hrawh ţhan i kan Lairam he a naihnak bik Kalay Myo ah 10.3.1962 ni ah chikhat ca in ţhoal cu a rak si.Chin Usi a phueh nih 24.2.1964 ni ah an tuahmi biathar ( fact ) hna he, a tlingmi khua a si caah Hakha cu khualipi ah si ding in hnatlak a rak si.
Hakha khua cu kan Lairam caah khua laifang a si ( a cheih a chia ) khua hmunhma a kau Ti fawi tein hmuh khawh a si. Cinthlak, zuatkhalhnak hmunhma a ţha kan Lairam khua dang hna le Gangaw peng hna he mawţawka lam aa peh inn saknak dingah tlakrawh le thing a fawi vanlawng ţumnak ding ah hmunhma a um tiah an rak ti. Kalay Myo cu, kan Lairam le khua a si lo caah Ţawhlanyi a cozah cu Chin Yeiya Usi a phueh chungtel hna he bia an ceih, an chiah i, zung kha, kan Lairam ah um ding hmuitinh in, 21.4.1966 niah Kalay Mayo in Hakha ahcun ţhial a rak si. Cu he pehtlai in Ţawhlanyi khawngsil nih 8.2.1966 ni i tuanhmi a voi 111 nk meţing ah kan Hakha khua ah, Kan Lairam i khualipi si ding in bia khiahnak an rak ngei diam cang. Kha lio i bia khiahnak ca kha, Chin Usi a phueh nih 10.3.1966 ni thirhri ( wireless) in Ţawhlanyi Khwwngsil a cozah sinah an rak hal hna. Kha chungah khan acozah bia khiahnak pawl aa tel ( secret) ca a si ruangah, copy zong kan in pe kho hna lai lo' tiah an rak leh hna. 21.2.1966 ni i chuahmi ca chung ahcun, 'Hakha khau i inn saknak kong cu, Ţawhlanyi Khawngsil a cozah ni 8.2.1966 ni i tuahmi a voi 111 nk meţing ah hna tlaknak an pek cang' tiah a ti. Cu bia khiahnak in Hakha khua ahcun 1964 in 1976 tiang phaisa K 24,950,480 rak hman a si.
1969 kum Mandalay i tuahmi Union Day zongah, Ţawhlanyi Khawngsil a cozah nih, Hakha khua ah Kan Lairam khualipi ser ding cu fiangte in an rak thanh ţhan. Sihmanhsehlaw caan karlak ah Kan Lairam khualipi cu, hmun dang i ţhial dingah rak chim le i zuam pah lengmang a si nain, ceihkhancia a si cangmi kan khualipi cu a hmun ko rih. Pathoan cu thangţhat awk a si. Kan Laimi a si paoh nih, kan kan dawtmi kan Lairam khalipi Hakha khua cu zungzal in a hmun khawhnak hnga dingah kan i zuam awk zong a si fawn.
Kan Hakha khualipi hi, ramdang bantuk in aa dawh, a ngan le lennak hminnuam a si khawhnak ding le ser cio ding ah ţuanvo kan ngei cio. Kan fimnak, kan thazaang le kan ngeihchiah, kan thinlung dihlak pek in ser in siam cio hna usih.
Chirhchan: Sonny Thang Cung
No comments:
Post a Comment