Saturday, 5 November 2016

Ka Philh Kho Lo
CNF dothlennak kum 28 philhlonak le nunak a petu kan ralkap an ruak kan ram khualipi Haka khua ah kiarpinak
Haka ah March 13-17 tiang ka va tlungta. Tinhmi pa 3 ka ngei. Pakhatnak cu: Kapa kum 75 tlin ni Diamond Jubilee Birthday kan tuah piak. A pa 2 nak cu: A tanglei biachahnak kong ah tuanvo ngeitu CNF upa le Haka khuanu khuapa hna, mino le ramdaihnak Chin Peace and Tranquillity Committee (CPTC) hna he meeting tuah ding le, Chin State Cozah (a kai thar ding si hna seh, a kal ding si hna seh) hi biachanak kong va ceihpi ding.
Hi a tang i kan tial mi khuaruahnak kong ah 16 March ah HBA zung ah khuanu khuapa hna le mino, Krihfa buu kip hruaitu hna le CPTC hna he cun cozah leiin Municipal kan bawi le he khuakhan lairelnak kan ngei. An zapi a tha a thawh tuk ve cio ca ah, kan meeting a dih i, a hmunhma zong kan va zoh colh hna. Hmun 3 kan va zoh khawh i thlacamnak he kan va ham. Joint Committee kan ser i, CNF lei in, Pu Ral Hnin, Col Solomon Thang Ding le Pu Bil Cung hna nih CNF ai an awh lai i, khuanu khuapa lei (in tek lei in) in Pu Thla Hre (Hotu), Pu Siang Mang hna le Pu Hrang Vung nih a herh bantuk in hmunhma kong ah tuanvo an lak lai i, next meeting ah an rak chuahpi lai. (Ruahcia nawn mi cu a um ko). May thla chung ah a herh mi sub-committee vial te form ding.
17 March ni ah Kan Hlutdaw Chairman Pu Zo Bawi sin ah siseh, cun a tu lio Chin State Cozah CM Hung Ngai le a cabinet vialte he hi kong kan ceih than. March 28 ni ah Haka khua ah cozah thar (NLD cozah a kai ding) le a tu cozah hlun le CNF upa hna he thumkawmh khuakhan tiinak ngeih than ding.
Note: Hi kong ah cozah lei si hna seh, cozah thar a la ding hna lei hmurka zohtik ah lung a hmui kho tuk. A tu kan cozah a kal hnga ding upat peknak le thlahnak zanriah zong kan ngei kho hna. Kan miphun ca ah lungrualnak a phur tu ding a si.
Note: Khah a tanglei concept note te hi thaizing CNF dothlennak kum 28 a tlin ni philhlonak ca ah rak rel ve te uh tiah kan sawm hna.
Biahmaithi:
Miphun vialte hna nih an tuanbia an tial tawn tik poh ah, an ram, an miphun ca ah nunnak a petu hna kong hi an tefa hna nih an rak philhkhawhhna lo ding in an tial. Cun, an mah philhlonak ca ah, lung an phun, a si lo ah, thlanmual an ser piak hna, a si lo ah, ni sunglawi pakhat khat kha an mah ca ah an ser I upatnak pek an tuah tawn. Vawlei ralpi a pakhatnak siseh, a pahnihnak siseh, cun, ramkip nih an mah le an ram humhimnak ca ah an doh mi ral zong cu ticun, nunnak a petu hna philhlonak cu an tuah tawn. Cu cu Vawileicung ramkip ah kan hmuh. Cheukhat ram ah cun, a mizei ti an theih lo mi ralkap hna a nu a hodah a si, a pa tah! A chungkhar zong an theih khawh ti lo mi hna zong an upat thia thiam hna. An theih khawh vial cu an miphun humhimnak ca ah a thi mi theihlomi hna ralkap “unknown soldiers” ti zong upatnak an pek hna. An thlan lung ah a mizei ti thei khawh ti hna hmanh hlah seh law, theihlo mi ralkap ti in an sunloih hna. Lung an phun hna. Cu cu aa dawh mi le a tha mi thil a si i zeicah dah cu ticun an tuah cio tiah cun, an nun nak tiang pek in an miphun humhimnak ca ah rian a tuan hna cu upat lo awk an tha lo maw?
Cunak hmanh in a biapi mi cu: zalawnnak, luatnak, daihnak hna hi an mah te in a cang mi si lo in, thisen le nunnak tampi a liam hnu ah lungdongh vansan lei ah hin dah kaw an rat theu tawn cu! Cu thil cu an techin fapar hna nih rak thei zungzal hna seh law, philh hin sawh hna hlah seh ti kha hmailei cansau pi ruat in cu ticun an mah philh lonak cu a phun phun in tuah tawn a si. Kan kawlram zong ah ralpi pakhatnak he pahnihnak ah nunnak a pet u hna an thlanmual cu hmunkip ah kan hmuh khawh rih ko hna. Vawlei ah a thawngbik US ralkap hna zong nih an ralkap ralkut a thi mi hna “falling soldiers” cu an ram ah an tlunpi khawh tawk cu an tlunppi hna i, an ruh khua zong siseh, an pumsa zong in siseh, upat an pek hna bu in “Arlington cemetery” ah an vui hna. Japan zong nih ralpi 2 nak ah an ralkap a thi mi hna an ruh le an khua cu nihin ni tiang ramkip ah an kawl hna i, an kiar pi than hna. Tahchunhawk chimcawk lo an um ko.
Cu ve bantuk in, nihin kan nih Chin miphun zong nih kum 28 do kan thlennak ah, kan ralkap hna mi nung 80 renglo hna cu, an pumsa in kan sin ah kan mah he pumsa in an phan kho ti lo. An chungkhar an lung a kuai. Nifatin, zanfatin an ngai hna i, zeimawcan ah cun an hawi le dang dang hna an muihmai an hmuh hna can poh ah an mithli te he mi an hngar tawn zungzal. Sihmanhsehlaw, cu kan u nau hna thisen cu kan miphun damnak ah a rak i sem. Cun hmailei kan kal lai ding mi can sau pi zong ah kan miphun damnak lamthluan a kan zawhpi tu ah an rak cang.
Nihin kan Chin miphun dirhmun zong ramkhelnak kong ah siseh, ei le din pawcawmnak kong ah siseh, fimthiamnak kan kawlnak tiang zong in kan hun i thahnem pi ko hna ti kha fiang te in kan hmuh. Kan kawlrampi thlennak ding tiang zong ah nihin ni ah cun, kan unau hna thisen cu mansung a si i, a lak ah an cang hrim hrim lo. Kan miphun nih kan hei ruat tawn maw?
Cu hna an taksa, an pumsa hna cu kan nih sin ah phan kho ti hna hlah hmanh seh law, an ruh khua te tal cu, kan ram ah kiarpi ve cang hna uh sih law, upat pe ve hna uh sih tiah a voi 6 nak Chin National Front Conference (Camp Victoria 25-31 January, 2016) pi nih biachahnak a tuah mi cu, a hram awt ding ah thawk a si cang.
Cu biachahnak pi cu, CNF biachah lawng si lo in, zeitindah kan Chin miphun zapi nih kan telpi hna lai i, kan cozah si hna seh, kan mipi le ramkip hmunkip ah khua a sa mi kan u nau hna zapi in kan ram “The Heart Land of Chin People” khualipi Haka khua ah an tial mi an tuanbiadawh cu kan techin fapar hna nih an philh khawh ti hna lo ding tiang in, zeitindah upat kan pek hna lai? Cu kong cu hiti hin ruahnak chuahpi a si.
A hmun: Kan Chinland khualipi a si mi Haka khua ah, an ruh vialte cu tlunpi than dih (hmuhkhawhtawk vial) hna i, hmunkhat te ah an mah philhlonak thlanmual ser ding.
Hi thlanmual hi a tlawmbik Acre 20 a kau mi hmun cu Chin State Government he i ceih hna i, a hmun kawl ding. Cu pin ah, Haka Khuanu khua pa hna, mino hna le ramchung ramleng Chin miphun hna nih an thlan sernak ah siseh, an ruak kawlnak ah siseh, a herh mi thazang cu kan mipi thazang hrim hrim in ser ding saduh kan that.
Tuanvo a herhmi:
1. Chin National Army General Head Quarter nih nunnak a pe mi hna an ruak kawlnak kong ah siseh, cun, an kong le an lam (Brief Bio-data) vialte cu tuanvo kan lak piak hna in, Camp Victoria ah a tuthawk in duhsah te in chiah chung hna ding.
2. Kan tuah duh mi thlanmual (a min cu a hnu ah kan phuah te lai) cu kan mah Chin mi chung in architects pawl sin ah design suaiter cio ding in le cu hna chung in zapi hna thlaknak lak i, cu ticun, tuah ding.
3. Haka khuanu khuapa hna le Krihfa bu kip in, a hmun kong ah siseh, a saknak kong ah siseh, CNF nih tuanvo pek mi committee hna he aherh bantuk in cozah he a si ah, cun, nawl ngeitu dang dang hna he tawlrel ding
4. A biapibik mi cu: hithil vialte a tlam a tlin khawhnak ding ah phaisa thazang a herh i, cu a herh mi cu zeitindah kan kawl lai? Buaktlak in ruahtik ah tulio thilman le riantuan hlawh man cun US $ 5 Million a herh lai.
CNF Conference biachahnak bantuk in Central Committee nih atanglei upa hna cu tuanvo pek an si.
1. Salai Thla Hei (General Secretary)
2. Pi Chin Chin Pekthang (Adviser)
3. Victor Biak Lian (Political Adviser)
4. Pu Ral Hnin (CEC member)
5. Col. Solomon Thang Ding (CEC member)
6. Pu Bawi Lian Mang (CEC member)
7. Lt. Col. Biak Ling (Vice Chief of Staff-2)
8. Pu Joseph Suiuklian (Secretary, Canada Regional Committee)
Chingchiahnak: Hi Committee nih hin a herh bantuk in, sub-committee a si ah, cun, Chin miphun kan zapi nih kan i tel khawh cio nak ding ah a herh bantuk in, committee dang dang cu kaupi in a form chih lai.
Biadonghnak: Nihin ni ah cun kan ram ah daihnak kan ser lio can a si bantuk in, daihnak kong khuakhan lairelnak vialte le kan kal hnga ding mi lamthluan ca ah, khuakhan lairelnak ah a herh mi hmunhma “Common Space” zong kan herh. Cu zong cu hi hmun ah kepchih sehlaw, I saa chih seh.
Cun, kan khualipi a si mi Haka khua hrim hrim ah hin lenkainak “Park” tibantuk kan ngeih lo tik ah, hi hmun le hma hi mipi lennak le i hawikawmhnak hmun zong a si chih lai.
Kan miphun tuanbia ah kan ram le miphun ca ah hmaisuang a si mi hna lentecelhnak in siseh, fimthiamnak lei in siseh, a dang dang in hawihleicuang hna zong an tuanbia le an hla, an kong vialte zong hi hmun ah hin “Musuem” bantuk in kan ser lai.
Khualipi pakhat kan si ve na in, meeting, seminar, conference tuahnak te te zong hi kan ngei rih lo. A bik in ramkip mileng hna le, buu kip nih meeting tuahnak te te zong hi kan ngeih lo pin ah, Haka khua a phan hnihkhat zong hi a khuazei va hmuhsak awk hmunhma zong hi kan ngei lo. Cu zong cu a kemh chih lai. Cu tik ah, a cawlcang peng mi le aa manh bello mi hmun hma “Living memorial house” pakhat zong a si chih lai.
Upatnak he,
Victor Biak Lian
Political adviser to the Chin National Front
Note: Kawlca in a ka leh piak kho tu an um ah cun kaa lawm tuk ko hnga. vblian

No comments:

Post a Comment