Ngakchia Cawnpiaknak
Minung kan nun caan chung ahhin kan pumsa lawng si loin kan lungput le kan ruahnak zong ai thleng zungzal. Hi pumsa he lungput ziaza he a pahnih ningin a tthangchomi an um bantuk in a ttumchukmi zong kan tampi ve. Minung pakhat nunnak ah ngakchiat lio lungput ziaza le ruahnak ai thlen ning le a tthanchoning hi “a ran bik caan, ai hngalh bik caan” a si ti cu mithmuh kuttongh in kan hmuh khawh ve ciomi si. Ngakchia cu a chuahka i a lom ngaimi a va si zong, cun mi ttiattum lo ngai a va si zongah a upat deuh tikah bochan awktlak, khuaruat kho, lungput kau, mifim cathiam lungput pipa a ngeimi ah i chuah khawh a si. Sinain kam khatlei ah, ngakchia lungput ziaza kong a thiammi cheukhat nihcun, ngakchiat lio tein i tthanpimi ziaza ttha le lungput, kam khatlei ah, lungthin tthalo le ziaza dawhcah lo nih chanchung tiang a nguh khawh tawn hna, an ti.

Vawleicung hngakchia vialte hi, buaktlak cun an ziaza le khuaruahnak ah an tthancho ning an i khat dih ko, an ti. Hngakchia paohpaoh nih an mit in cawlcangh hram an thok, tthut an von i thok, lamkal hram an i thok, holh an von thiam le khua tuaktan hram an in thok tbk. ah an thilthiam khawh caan hrawnghrang (an tthancho ning) hi Tuluk miphun a si ruangah a rang deuh hlei lo i, mirum fa a si ruangah a tuan deuh hleimi zong an si lo. A buaktlak cun i khat dih cio si ko. Hiti leikam hoih in hngakchia an tthancho ning tuaktan cu a awl te ko lai dah. Asinain, phundang leikap cun an tthancho ning i dan khawh dih cio si caah a tuaktan har. Mi mithmai a dalh ngaimi hngakchia maw si te lai, asiloah mi zakzum dah si te hnga, zaaran nakin a thluak ttha lai maw, asiloah a fim hlei te hnga dah, mi marzaang thazaang tthawng maw si te lai, mi derthawm santlai lo dah si te lai tbk. pawl hi cu, ngakchia an chuahka cun ruahdamh awk a ttha lomi thil an si. Hi zawn ahhin cun hngakchia a tthannak pawngkam, nu le pa nih an zohkhenh ning cungah aa hngatmi si.

Hlan chan mifim pawl nihcun, minung pakhat i a pumpak lungput ziaza le dirhmun caah hin a nu le a pa cii [an cii-ruang] a biapi tuk tiah an rak zumh. Sihmanhsehlaw, nihin ni ah cun, hngakchia lungput ziaza tthancho ning kong a ngiahlaitu mifim pawl nih ttha tein an kherhlai i an hmuhning ah, “cii-ruang a biapi lo, nu le pa nih an zohkhenh ning, tuahsernak in an cawnpiak ning le a pawngkam a tthannak a unau le a hawikom an biapi bik ko.” tihi a si. A sawh duhmi cu, “Minung hi kan i buaktlak [kan i tluk] dih ko. A zohkhenh thiam le a cawnpiak thiam nih minung ttha a ser,” tinak si ko. Hi zawnah, “ka chim bangin tuah law, ka tuah bangin tuah ve hlah” timi cawnpiaknak phun ai tel lo. Kam khatlei in, cii ah a cheuchum ai hngatmi thil—“muisam i dawhnak, pumrua i remnak, thluak tthatnak, tbk.”—pawl an um ve ko. Nain, muisam, thluak, thekvak tehna zong hi eidin hmanthiamnak in siamremh khawh an si ti an hmuh cang caah, “cu phun pei an rak si cu”, “an pipu cu bantuk an rak si ruangah” tbk. sonhtarhnak ah kan hman tawn,